Pelle in de klas

Het muzikaal voorleesprogramma is bestemd voor groep 3 en 4. Het biedt kinderen de mogelijkheid actief bezig te zijn met Pelle-verhalen en Pelle-liedjes.

In het onderstaande artikel vindt u lessuggesties voor de Pelle-verhalen van Mariet Lems, consulent literair. Het artikel verscheen in Leesgoed, het tijdschrift over boeken, sites en meer voor kinderen van 4-14 jaar.

Pelle kan het zelf wel
Pelle is geen braaf jongetje. Vaak is hij lekker stout, al beseft hij lang niet altijd wat de gevolgen daarvan kunnen zijn. Eigenlijk is hij steeds per ongeluk stout. Hij kan heel veel, maar hij vergist zich nogal eens in wat hij werkelijk kan en wat maar een beetje, en wat helemaal niet. Dat zorgt voor een aaneenschakeling van problemen, maar gelukkig komt het telkens weer goed.

Groep 2-4

Joke van der Kamp (tekst),
Els van Egeraat (illustraties)
A / Voorlezen vanaf 5 jaar, zelf lezen vanaf 7 jaar
(Querido, € 10,95, ISBN 90-451-0027-4)
Trefwoorden: stout zijn, de gevolgen
Toepassingen: filosoferen, schrijven, tekenen
Lessuggesties: Mariet Lems

Suggesties:

1
Het boek bestaat uit 5 verhalen. Lees het eerste, 'Viooltjes', voor. Wat vinden de kinderen mooi, raar, gevaarlijk, eng, stom? Waar beginnen de problemen mee? Wat zijn de gevolgen? Schrijf ze schematisch op het bord, zodat de kinderen oorzaak en gevolg beter kunnen onderscheiden. Wat had mama kunnen doen om de ellende te voorkomen?
Hoe zit dat met sloten? Welke kant moet de sleutel op bij open en dicht doen? Wat doet Pelle goed? Wat zouden de kinderen doen in dit geval?
Is het erg dat Lars een viooltje opeet? Zijn er bloemen die je kunt eten? Haal een bloemenkookboek uit de bibliotheek en laat zien dat er bloemen zijn die je kunt eten. Wijs de kinderen erop dat ze dat nooit mogen doen zonder toestemming van hun ouders. Planten kunnen giftig zijn, net als bessen aan struiken. Praat door tot zover er aandacht is.

2
'De gele vis.' Lees het verhaal voor en registreer de reacties van de kinderen op bepaalde gedeeltes van het verhaal. Ga daar na het voorlezen op in.
Welke kinderen mogen geen cola? Waarom niet? Welke kinderen wel? Wanneer: elke dag of alleen in het weekend? Komen de kinderen ook wel eens alleen thuis uit school? Wat doen ze dan? Zijn er regels, zodat ze weten wat wel en niet mag? Zouden de vaders van de kinderen ook zo reageren als Thijs' vader? Wat is het verschil tussen tropische- en zoetwatervissen? Laat de kinderen hun mooiste tropische vis schilderen. Haal boeken uit de bibliotheek om de verschillende vissen te bestuderen. Ga met de kinderen naar een dierenwinkel om aquaria te bekijken.

3
Suggesties bij de andere verhalen: stop met voorlezen, vlak voordat er iets fout gaat. Laat de kinderen van groep 4 de gevolgen beschrijven. Lees alle mogelijkheden voor. Na het voorlezen van 'Auto met chauffeur', kunt u vragen naar ervaringen met verdwaald zijn. Na 'Cecilia's ijsbeer' kunt u vragen naar stoer zijn, jaloers zijn, pikken, oplossingen bedenken bij vriendschapsproblemen. 'Het rozenmeisje' biedt mogelijkheden om te vragen naar vakantieplezier, vakantieverveling, oplossingen bedenken voor Pelle's probleem, andere talen en vooral: wat kunnen de ouders van Pelle gedacht hebben toen ze alleen Pelle's gympies vonden?
Hebben de kinderen voorbeelden van eigen dwars gedrag dat bijna verkeerd afliep? Vinden de kinderen zichzelf stout? Wanneer? Laat stout en per ongeluk stout uitbeelden in tekeningen en verhalen.

NB. NRC-recensente Judith Eiselin verwoordt precies wat dit verhalenboek onderscheidt van andere stout-boeken. 'Stout zijn in kleuterverhalen is doorgaans overzichtelijk stout. Jip voert bijna zijn boterham op aan een vogeltje. Janneke maakt haar nieuwe jas vuil in een kruiwagen. Lotta van Astrid Lindgren hangt overgebleven pannenkoeken in de boom. Het mag allemaal niet, natuurlijk, van de moeders en de vaders. Maar echt erg is het niet. Anders is het bij Pelle in het debuut van Joke van der Kamp.' 'Dit is drama op kleuterniveau. Niet zomaar een beetje geklier of gezeur. Echt spannend. Echt verboden. Echt eng.' 'Van der Kamp bouwt de spanning goed op.'

Lessuggesties afkomstig uit Leesgoed 2003/6, katern Boekidee, p. 250.
Leesgoed is een tijdschrift over boeken, sites en meer voor kinderen van 4-14 jaar, verschijnt acht keer per jaar en wordt uitgegeven door Biblion Uitgeverij. Een abonnement kost € 50,50 per jaar. Zie www.nbdbiblion.nl.